Επαγγελματισμός, ο Δρόμος προς την ηθική και την Αριστεία

Η συγγραφή αυτού του άρθρου σκοπό έχει να αναδείξει και χαράξει τον δρόμο του κάθε Επαγγελματία μέσα στους Οργανισμούς και τις Επιχειρήσεις για την επίτευξη μιας επιτυχημένης πορείας, διανύοντας τον δρόμο που οδηγεί τελικά στην Επαγγελματική Ηθική και την Αριστεία. Στους Επαγγελματίες περιλαμβάνονται όλων των ειδών τα επαγγέλματα όπως π.χ. Λογιστές, Μηχανικοί, Χημικοί, Τεχνικοί όλων των κατηγοριών, Διοικητικά και Εποπτικά στελέχη κ.ά. Στην κατηγορία των Επαγγελματιών δικαιωματικά έχει τη θέση του και ο Επαγγελματίας Ανθρώπινου Δυναμικού (HR Professional).

Κάνοντας αναφορά στο Μείζον Ελληνικό Λεξικό για την ετυμολογία της λέξης Επαγγελματίας μας δίδει την ερμηνεία «ως του προσώπου που ασκεί το επάγγελμα του με γνώση, συνέπεια και σοβαρότητα», για δε την λέξη Αριστεία: ως «υπεροχή μεταξύ πολλών, η διάκριση αυτού που αρίστευσε». Κατ’ επέκταση  με τον όρο Επαγγελματισμός εννοούμε την εκπλήρωση στόχων για υψηλής ποιότητας εργασία ή προσφορά υπηρεσίας που χαρακτηρίζουν ένα επάγγελμα ή ένα επαγγελματία.  Όλοι αναγνωρίζουν ότι η φήμη για επαγγελματισμό σε κάθε Οργανισμό / Επιχείρηση σηματοδοτεί τη διαφορά μεταξύ επιτυχίας και αποτυχίας. Ο επαγγελματισμός λοιπόν δεν είναι κάτι το απλό, αλλά προϋποθέτει συνειδητή προσπάθεια, ευσυνειδησία και υπευθυνότητα.

Χαρακτηριστικά αυτού που αποκαλούμε «Επαγγελματία»

Ένα κύριο χαρακτηριστικό είναι η συνεχής και αδιάκοπη προσπάθεια στην εκπλήρωση υψηλών επιπέδων και προδιαγραφών για οποιαδήποτε εργασία αναλαμβάνει και υπερτερεί σε σύγκριση με άλλους. Η αριστεία σχετίζεται απόλυτα με την ποιότητα η οποία συνήθως είναι εξαιρετική και υπερβαίνει τις συνήθεις προδιαγραφές. Η επίτευξη συνεχούς αριστείας γίνεται στο τέλος μια συνήθεια για τον Επαγγελματία και η οποία κάνει θετική εντύπωση σε Διευθυντές,  Προϊσταμένους αλλά και στο υπόλοιπο προσωπικό.

Ένα εξ ίσου σημαντικό χαρακτηριστικό αυτού που αποκαλούμε «Επαγγελματία» είναι η ευγένεια και γενικά η καλή συμπεριφορά έναντι των συνεργατών (εντός και εκτός της επιχείρησης), συναδέλφων όλων των επιπέδων της ιεραρχίας, πελατών κλπ. Ο Επαγγελματίας είναι ακριβής στα ραντεβού και τις υποχρεώσεις του, δίδει δε μεγάλη προσοχή στις διαπροσωπικές του σχέσεις μέσα στον εργασιακό χώρο και όχι μόνο. Η αλληλοεκτίμηση, ο αλληλοσεβασμός, η ενσυναίσθηση (να βλέπει τα πράγματα από τη σκοπιά του άλλου) θα πρέπει να εδράζονται σε γερά θεμέλια μιας συνεχούς, καθημερινής προσπάθειας. Μια αλόγιστη πράξη, μια άσκοπη συζήτηση σε μια δεδομένη στιγμή μπορεί να επιφέρει ανυπολόγιστους κραδασμούς στις ανθρώπινες σχέσεις, εντός και εκτός του εργασιακού χώρου. 

Η τιμιότητα που ο κάθε «Επαγγελματίας» επιδεικνύει στις καθημερινές του ενασχολήσεις είναι ένα εξ’ ίσου σπουδαίο προσωπικό χαρακτηριστικό που έχει ως αφετηρία τον ηθικό του  χαρακτήρα και είναι ένα υπόβαθρο από το οποίον πηγάζουν και πολλές άλλες ιδιότητες και αρετές όπως είναι π.χ. ακεραιότητα, αξιοπιστία, ειλικρινείς προθέσεις , αφοσίωση, ιδιότητες που βοηθούν στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης και αυξάνουν την προσωπική αξία του κάθε επαγγελματία. Ένα μεγάλο προσόν η αντιμετώπιση με ψυχραιμία δύσκολων καταστάσεων, κρίσεων καθώς και αντιξοοτήτων με αυτοέλεγχο πιθανών αρνητικών συναισθημάτων. 

Η ανάληψη ευθύνης για πράξεις και παραλείψεις είναι ακόμη ένα προσόν ενός «Επαγγελματία» καθώς και η εκπλήρωση των όποιων υποσχέσεων άσχετα σε ποιόν αυτές δίδονται. 

Η συνεχής και αδιάλειπτη βελτίωση του «Επαγγελματία» σε θέματα που σχετίζονται με τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τη συμπεριφορά (behavior) του σε σχέση με τους τομείς των δραστηριοτήτων του και του επαγγέλματος του,  είναι ‘εκ των ουκ άνευ’. Η επιδεξιότητα και ο επαγγελματισμός γεννιέται και αναπλάθεται δια μέσου νέων εμπειριών, απόκτηση νέας γνώσης με απώτερο στόχο τη συνεχή βελτίωση των ικανοτήτων του για προσαρμογή σε διαφοροποιημένες καταστάσεις ή και απαιτήσεις.

Ο «Επαγγελματίας» δίδει πάντοτε ιδιαίτερη προσοχή στο θέμα της Ηθικής. Οι πράξεις, οι ενέργειες, οι αποφάσεις και γενικά η όλη συμπεριφορά του δεν συνάδουν μόνο με το γράμμα και το πνεύμα των Νόμων της Πολιτείας, των Κανονισμών της Επιχείρησης, καθώς και στις περιπτώσεις που υπάρχει Κώδικας Επιχειρηματικής Ηθικής & Δεοντολογίας (βλέπε σχετικό άρθρο στο ‘‘Ανθρωπος και Εργασία’ τεύχος 43 σελ.30-31), αλλά και γενικότερα δίδει μεγάλη έμφαση στους αποδεκτούς κώδικες και άγραφους κανόνες καλής συμπεριφοράς του συγκεκριμένου εργασιακού και κοινωνικού περίγυρου. Είναι σημαιοφόρος κατά του δόλου, της διαφθοράς και της ηθικής διολίσθησης σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής (προσωπικές, επιχειρηματικές, πολιτικές και κοινωνικές). Είναι πρωτεργάτης, υποστηρικτής και προωθητής στη δημιουργία Κουλτούρας Ηθικής μέσα στον εργασιακό χώρο. Πολλοί αναλαμβάνουν και το στήσιμο του τομέα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ) του Οργανισμού / Επιχείρησης με αξιοζήλευτα αποτελέσματα.

Η εμπιστευτικότητα και η εχεμύθεια είναι επίσης αρετές του  «Επαγγελματία». Η κράτηση εμπιστευτικών πληροφοριών από οποιαδήποτε πηγή και η μη διάδοση τους χωρίς εξουσιοδότηση είναι  ιδιαίτερο χαρακτηριστικό. Η τήρηση εμπιστευτικών πληροφοριών επαυξάνουν την εμπιστοσύνη και την επιρροή ανάμεσα στους συνεργάτες και το υπόλοιπο προσωπικό.

Τέλος, ο σωστός «Επαγγελματίας» δίδει πάντοτε το καλό παράδειγμα και είναι μοντέλο για τους συναδέλφους του, τους υφισταμένους του και γενικά με όσους συναλλάττεται μέσα και έξω από την Επιχείρηση. Με άλλα λόγια, είναι ένα ωφέλιμο κύτταρο της ευρύτερης κοινωνίας.