Οι 4 δεξιότητες της Συναισθηματικής Νοημοσύνης και πως θα τις αναπτύξετε στο χώρο Εργασίας

Μπορεί να σας έχει τύχει να έχετε δουλέψει επί μέρες για μια εργασία ή μια παρουσίαση που τελικά απορρίφθηκε. Κάποιος πελάτης ή το αφεντικό σας να σας έχει αμφισβητήσει, ή πιο συχνά, να δυσκολεύεστε να αντιμετωπίσετε έναν δύσκολο συνάδελφο, που δημιουργεί αρνητικό κλίμα ή τοξικότητα στο χώρο εργασίας σας. Σε κάποιους από εσάς, μπορεί να συμβαίνει να είστε αναβλητικοί ή κυνικοί με τις αλλαγές ή να ασχολείστε με τα πιο μονότονα κομμάτια της δουλειάς σας, για να αποφύγετε να εμπλακείτε σε διαφωνίες ή εντάσεις.

Παρόμοιες αρνητικές καταστάσεις στο χώρο εργασίας προκαλούν νευρικότητα, σας γεμίζουν στρες και μπορεί να σας κάνουν να χάνετε την αυτοσυγκέντρωση και την ψυχραιμία σας και να αντιδράτε παρορμητικά: συνήθως ξεσπάτε στους άλλους ή στρέφετε τον θυμό προς τον εαυτό σας, σε μια προσπάθεια να αποφύγετε να συγκρουστείτε.

Συναισθηματική Νοημοσύνη σημαίνει το να αναγνωρίζεις τα συναισθήματά σου και να σκέφτεσαι ταυτόχρονα.

Σε πολλές χώρες του κόσμου όπως στη Δανία, τη Μεγάλη Βρετανία, την Ιαπωνία και την Αυστραλία, το μάθημα της Συναισθηματικής Επίγνωσης έχει ενταχθεί επίσημα στο πρόγραμμα των σχολείων για όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες. Ένα από τα πιο γνωστά σχολικά προγράμματα για τη διδασκαλία σχετικά με τα συναισθήματα είναι το RULER, που αναπτύχθηκε το 2005 από το «Κέντρο για την Συναισθηματική Νοημοσύνη» του Yale University. Το πολυετές πρόγραμμα χρησιμοποιείται σε περισσότερα από 1.000 σχολεία, στις ΗΠΑ και στο εξωτερικό.  Παράλληλα χιλιάδες επιχειρήσεις σε όλον τον κόσμο κοιτάνε μέσα από το πρίσμα της Συναισθηματικής Νοημοσύνης προκειμένου να πάρουν αποφάσεις για δημιουργία κινήτρων, προσλήψεις, προαγωγές και τρόπους Ανάπτυξης των εργαζομένων τους.

Προκειμένου να αλλάξετε ένα αρνητικό συναίσθημα που βιώνετε ή να βελτιώσετε κάποια σχέση στο χώρο εργασίας, το σημαντικότερο πρώτο βήμα είναι να βρείτε το σημείο ισορροπίας σας, χρησιμοποιώντας τα δεδομένα που μας παρέχει η Συναισθηματική Νοημοσύνη.

Συγκεκριμένα η Συναισθηματική Νοημοσύνη συνίσταται σε 4 επιμέρους δεξιότητες:

• Αυτογνωσία - Self Awareness
• Αυτοέλεγχος - Self Management
• Ενσυναίσθηση - Empathy/Social awareness
• Χτίσιμο σχέσεων - Relationship Building

Αυτογνωσία & Αυτοέλεγχος

Σε κάθε περίπτωση, το σημαντικότερο χαρακτηριστικό των συναισθηματικά ευφυών ανθρώπων είναι ότι, έχοντας εξασκηθεί στο να παρατηρούν τον εαυτό τους, μαθαίνουν να έχουν επίγνωση αυτού που τους συμβαίνει, τη στιγμή που τους συμβαίνει.

Γνωρίζουν γιατί μπορεί να αισθάνονται ένταση, τι τους προκαλεί στρες, ή από ποια ερεθίσματα πηγάζει ο θυμός ή το αίσθημα απειλής. Παράλληλα, γνωρίζουν ακριβώς ποια είναι τα αδύναμα σημεία τους, γιατί επιζητούν την ανατροφοδότηση από τους άλλους, και δουλεύουν ως προς την βελτίωση ή την επεξεργασία αυτών των ιδιοτήτων.

Φαίνεται ότι η δεξιότητα της Αυτεπίγνωσης διευκολύνεται όταν είστε σε διαδικασία να αξιολογείτε τις αντιδράσεις σας σε δεδομένες χρονικές στιγμές: τι σας έκανε να νιώσετε όπως νιώσατε; ποιος ήταν ο εσωτερικός σας διάλογος; πώς θα είχατε λειτουργήσει αν δεν υπήρχε αυτή η σκέψη/ ο φόβος ή το αίσθημα απειλής; Προκειμένου να το πετύχετε αυτό, πρέπει να βρίσκετε χρόνο πριν αντιδράσετε για να αξιολογήσετε την κατάσταση και να αναγνωρίσετε τα συναισθήματά σας αλλά και των άλλων - τις περισσότερες φορές 2-3 λεπτά είναι αρκετά!

Προσπαθήστε να κάνετε μια ανάλυση του τι συνέβη, σα να ήσασταν ένας εξωτερικός παρατηρητής ή ρεπόρτερ:

• πώς μπορεί να προκαλέσατε με την συμπεριφορά σας την κορύφωση ή την έκρηξη στην άλλη πλευρά;
• προσπαθήσατε να προλάβετε ή να αποτρέψετε πιθανές αντιδράσεις;
• τι θα κάνατε διαφορετικά αν είχατε να αντιμετωπίσετε το ίδιο περιστατικό στο μέλλον;

Πολλές φορές η παρατήρηση του εαυτού μας δεν είναι εύκολη διαδικασία, γιατί έχουμε ανάμεικτα συναισθήματα, λίγο χρόνο ή υψηλά επίπεδα πίεσης. Επίσης συχνή είναι η πρακτική της απόκρυψης ενός συναισθήματος πίσω από κάποιο άλλο. Έχει βρεθεί ότι οι άνδρες, ιδίως, έχουν την τάση να κρύβουν τα συναισθήματά της ντροπής και της θλίψης κάτω από θυμό, την επιθετικότητα και, πολύ συχνά, τη βία.

Το κλειδί είναι να δημιουργούμε μέσα μας και στο περιβάλλον την παύση που χρειαζόμαστε, για να παρατηρήσουμε τι συμβαίνει, να ανακτήσουμε τον έλεγχο και να έχουμε μια αντίδραση για την οποία δεν θα μετανιώσουμε μετά.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ 

Ενσυναίσθηση & Ανάπτυξη Σχέσεων

Αφού εξασκηθείτε στο να αναγνωρίζετε τα συναισθήματά σας και να ανακτάτε τον έλεγχο των σκέψεων και της συμπεριφοράς σας, μπορείτε πλέον να δουλέψετε πιο αποτελεσματικά με την ενσυναίσθηση.

Η σημαντικότερη δεξιότητα είναι να ακούτε πραγματικά τους συναδέλφους, τους πελάτες ή τον Διευθυντή σας, ακόμη κι αν αυτοί εκφράζουν επιθετικότητα ή θυμό. Μπορεί να σας βοηθήσει να σκέφτεστε ότι πίσω από τον θυμό, συχνά κρύβεται το αίσθημα αδικίας, και πίσω από το αίσθημα αδικίας μια αίσθηση ανεπάρκειας ή διάψευσης των προσδοκιών. Αντίστοιχα, άτομα που εκφράζονται συχνά με κυνισμό ή τοξικότητα απέναντι στους άλλους, συχνά κρύβουν μια ματαίωση των προσδοκιών και ένα αίσθημα ανεπάρκειας.

Παρατηρώντας από απόσταση αυτές τις αντιδράσεις, θα μπορείτε να κατανοήσετε ποια είναι τα κίνητρα των ανθρώπων που συναναστρέφεστε, να χειρίζεστε τον εγωκεντρισμό ή τον φόβο τους και τελικά να πετυχαίνετε το επιθυμητό αποτέλεσμα, χωρίς να σπαταλάτε υπερβολικό χρόνο. Παράλληλα, δείχνοντας κατανόηση για τα συναισθήματα των άλλων, χτίζετε μια πιο σταθερή και επαρκή επαγγελματική σχέση, και βελτιώνετε την ομαδικότητα και το ευχάριστο κλίμα στο περιβάλλον εργασίας. Και θυμηθείτε: υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων που, όσο κι αν προσπαθείτε, θα είναι ‘χαμένες’. Παραμένοντας συγκεντρωμένοι και ήρεμοι, γίνεται ευκολότερο να τους αντιμετωπίσετε, να μην χάσετε την προσήλωση στο στόχο σας και να το ‘αφήσετε να περάσει’.

Η Συναισθηματική Νοημοσύνη δεν είναι ένα έμφυτο ανθρώπινο χαρακτηριστικό: μπορείτε να αναπτύξετε τις συναισθηματικές σας δεξιότητες ανεξάρτητα από την ηλικία, την επαγγελματική σας ιδιότητα ή την ωριμότητά σας. Με αρκετή εξάσκηση στην αυτοπαρατήρηση και αυτορύθμιση ή ακόμη δουλεύοντας για μερικές συνεδρίες με έναν ειδικό ψυχικής υγείας, μπορείτε να ανακαλύψετε τι σας δυσκολεύει σε συγκεκριμένους ανθρώπους και πώς μπορείτε να τους αντιμετωπίσετε, Ποια είναι τα δυνατά σας σημεία και κατά πόσο αξιοποιούνται μέσα από το επάγγελμά σας.

Έτσι θα μπορέσετε να ανακαλύψετε τι σας προκαλεί στρες, θυμό ή φόβο και, τελικά, πώς θα γίνετε συναισθηματικά πιο έξυπνοι και σωματικά υγιείς!