Πως να Ηγηθώ τους Συναδέλφους μου Τώρα που Έγινα Προιστάμενός τους

Οι περισσότερες εταιρείες επιβραβεύουν τους πιο ικανούς και εργατικούς ανθρώπους με προαγωγή σε θέσεις ευθύνης. Λογικό – αλλά όχι πάντα απλό. Το άλμα από «κορυφαίος εκτελεστής» σε «ηγέτης ομάδας» κρύβει ένα αόρατο σοκ: τα κριτήρια επιτυχίας αλλάζουν, χωρίς κανείς να σου έχει εξηγήσει ξεκάθαρα τι ακριβώς σημαίνει αυτό.

Φανταστείτε έναν επαγγελματία όπως ο «Θωμάς»: σε λίγα χρόνια έχει πάρει διαδοχικές προαγωγές, από μέλος ομάδας, σε επόπτη, και πλέον σε προϊστάμενο που διαχειρίζεται άλλους επόπτες – μερικοί μάλιστα ήταν μέχρι χθες συνάδελφοί του και έχουν περισσότερα χρόνια στην εταιρεία. Αυτό που κάποτε τον έκανε «πολύτιμο» – η ταχύτητα, η τελειομανία, η διάθεση να βοηθά – δεν αρκεί πια. Τώρα κρίνεται από κάτι πιο δύσκολο: το πώς δουλεύουν οι άλλοι.

Από «Ένας από Εμάς» σε «Είσαι ο Προϊστάμενος»

Η πρώτη σύγκρουση εμφανίζεται συχνά εκεί: οι παλιοί συνάδελφοι βλέπουν τον ίδιο άνθρωπο να έχει ξαφνικά «άλλη καρέκλα». Ο Θωμάς νιώθει ότι πρέπει να αποδείξει πως αξίζει τη θέση, να μην φανεί αδύναμος, να μη «χαλάσει» η εικόνα του στα μάτια της διοίκησης. Σφίγγει τα στάνταρ του, γίνεται πιο αυστηρός, προσέχει κάθε λέξη για να μη φανεί «χαλαρός».

Το αποτέλεσμα; Για κάποιους στην ομάδα του αρχίζει να μοιάζει απόμακρος, «ρομποτικός», υπερβολικά απαιτητικός. Εκείνος πιστεύει ότι απλώς κάνει σωστά τη δουλειά του. Εκείνοι αισθάνονται ότι τους μιλά σαν να είναι αρχάριοι, ενώ έχουν χρόνια εμπειρίας. Η ένταση ανεβαίνει, η διάθεση πέφτει, οι μικρές αντιρρήσεις εκλαμβάνονται ως «υπονόμευση της εξουσίας του».

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ MANAGEMENT & LEADERSHIP

Η Παγίδα του «Αν εγώ τα Κατάφερα, Μπορούν Όλοι»

Πίσω από αυτή τη σύγκρουση κρύβεται μια πολύ ανθρώπινη, αλλά επικίνδυνη πεποίθηση:

«Με πίεση και αυστηρά στάνταρ εγώ ανέβηκα. Άρα, αν πιέσω και τους άλλους, θα ανέβουν κι αυτοί.»

Μόνο που οι άνθρωποι δεν λειτουργούν όλοι με το ίδιο καύσιμο. Ο Θωμάς παραδέχεται ότι ο ίδιος κινητοποιείται από την ανάγκη να αποδείξει ότι μπορεί. Ένας από τους έμπειρους επόπτες, όμως, του λέει ξεκάθαρα: «Αυτό που μετράει για μένα είναι το rapport, η σχέση». Για εκείνον, η πίεση χωρίς ανθρώπινη σύνδεση δεν γεννά κίνητρο, αλλά αντίδραση.

Εδώ βρίσκεται και η ουσία της ηγεσίας: αυτό που σε έκανε εσένα να ξεχωρίσεις δεν είναι απαραίτητα αυτό που θα κάνει τους άλλους να δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό. Η φράση «αν μπορώ εγώ, μπορεί ο καθένας» ακούγεται ηρωική, αλλά στην πράξη μπλοκάρει τη σχέση με την ομάδα.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ SOFT SKILLS

Από Διακόπτη On/Off σε Ρυθμιστή Έντασης

Ο Θωμάς περιγράφει τον εαυτό του σαν διακόπτη με δύο θέσεις:

– Είμαι 100% «on», αυστηρός, απαιτητικός, τίποτα δεν περνάει.

– Ή φοβάμαι ότι αν χαλαρώσω, «θα επικρατήσει χάος».

Αυτή η λογική «όλα ή τίποτα» φθείρει και τον ίδιο και τους άλλους. Η εναλλακτική είναι να δει την ηγεσία όπως έναν ρυθμιστή φωτισμού (dimmer): μπορείς να αυξομειώνεις την ένταση ανάλογα με τον άνθρωπο, τη στιγμή, το θέμα. Μπορείς να κρατάς ψηλά τα στάνταρ, αλλά να αλλάζεις τόνο, κανάλι, ρυθμό.

Ιδιαίτερα σε περιβάλλοντα εξ αποστάσεως, όπου πολλά γίνονται γραπτώς, αυτή η «παύση πριν απαντήσω» είναι κρίσιμη. Δεν χρειάζεται να απαντάς αμέσως σε κάθε μήνυμα. Μπορείς να αναπνεύσεις, να σκεφτείς:

– Θα στείλω το «σκληρό» μήνυμα;

– Θα γράψω «Καταλαβαίνω τι λες, ας δούμε όμως…»;

– Θα πάρω τηλέφωνο αντί να γράψω, για να μη χαθεί ο τόνος;

Μικρές αλλαγές στον τρόπο που δέχεσαι την αντίρρηση, αλλάζουν εντελώς το κλίμα. Η διαφωνία δεν σημαίνει απαραίτητα αμφισβήτηση· μπορεί να είναι απλώς ένας άνθρωπος που χρειάζεται να ακουστεί.

«Συναντώ τους Ανθρώπους εκεί που είναι»

Μια από τις σημαντικότερες στροφές σκέψης για κάθε νέο manager είναι αυτή:

Η δουλειά μου δεν είναι μόνο να κρατώ τη διαδικασία. Είναι και να καταλαβαίνω τι κινητοποιεί τον καθένα.

Δεν σημαίνει ότι αλλάζεις τους κανόνες ή κάνεις χάρες. Τα στάνταρ ποιότητας μένουν ίδια. Αυτό που αλλάζει είναι ο δρόμος μέχρι εκεί:

• Σε κάποιους ταιριάζει ο «στόχος και νούμερο».
• Σε άλλους χρειάζεται πρώτα να νιώσουν ότι τους ακούς και τους σέβεσαι.
• Άλλοι θα συνεργαστούν καλύτερα αν τους δώσεις χώρο να προτείνουν δική τους λύση.

Ο Θωμάς καταλαβαίνει ότι δεν είναι υποχρεωμένος να γίνει «κολλητός» με όλους. Αλλά μπορεί να είναι φιλικός, δίκαιος και ανθρώπινος, χωρίς να χάνει τον ρόλο του. Να ξαναφέρει στην επιφάνεια το κομμάτι του εαυτού του που παλιά έκανε τους άλλους να τον εμπιστεύονται – και που έκρυψε όταν φόρεσε τον τίτλο.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ MANAGEMENT & LEADERSHIP

Το Πραγματικό Πέρασμα στην Ηγεσία

Η ιστορία του Θωμά δεν είναι εξαίρεση· είναι ο κανόνας. Πολλοί ικανοί επαγγελματίες ξαφνιάζονται όταν ανακαλύπτουν ότι το «να κάνω τέλεια τη δουλειά μου» δεν αρκεί πια. Η ηγεσία απαιτεί κάτι που δεν γράφεται σε κανένα manual: τη διάθεση να κοιτάξεις πρώτα προς τα μέσα, να αμφισβητήσεις τις δικές σου βεβαιότητες και να δοκιμάσεις άλλους δρόμους.

Το πέρασμα από υπάλληλο σε ηγέτη δεν γίνεται σε μια μέρα ούτε με μία προαγωγή. Γίνεται κάθε φορά που επιλέγεις να ακούσεις πριν αντιδράσεις, να προσαρμοστείς χωρίς να προδώσεις τις αξίες σου και να θυμηθείς ότι πίσω από κάθε νούμερο υπάρχει ένας άνθρωπος. Εκεί αρχίζει η πραγματική ηγεσία.