Τεχνοστρές: Τι είναι, ποια η Επίδραση του στην Ψυχική Υγεία των Εργαζομένων και ποια η Διαχείρισή το

Το φαινόμενο του τεχνοστρές, αν και πρωτοεμφανίστηκε το 1984 στο βιβλίο του Brod με τίτλο "Technostress: The Human Cost of the Computer Revolution", παραμένει εξαιρετικά επίκαιρο και ανησυχητικό. Το τεχνοστρές αφορά το άγχος που προκύπτει από την αδυναμία προσαρμογής στις διαρκείς τεχνολογικές εξελίξεις και έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των εργαζομένων.

Με την αλματώδη πρόοδο της τεχνολογίας, τα όρια μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής γίνονται όλο και πιο θολά. Οι εργαζόμενοι καλούνται να είναι συνεχώς συνδεδεμένοι, απαντώντας σε emails και ειδοποιήσεις ακόμη και εκτός ωραρίου εργασίας. Αυτή η συνεχής σύνδεση ενισχύει το άγχος και δημιουργεί την αίσθηση ότι η αποσύνδεση από τον επαγγελματικό χώρο είναι σχεδόν αδύνατη.

Έρευνες έχουν δείξει ότι το τεχνοστρές συνδέεται με διάφορους στρεσογόνους παράγοντες, όπως το τεχνο-άγχος και τον τεχνο-εθισμό. Αυτά τα φαινόμενα επιβαρύνουν σημαντικά την ψυχική υγεία των εργαζομένων, καθώς η συνεχής χρήση και η πολυπλοκότητα της τεχνολογίας προκαλούν αισθήματα ανασφάλειας και αβεβαιότητας. 

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

Παρακάτω παρατίθενται οι κύριοι στρεσογόνοι παράγοντες του τεχνοστρές:

• Τεχνο-υπερφόρτωση: Οι εργαζόμενοι κατακλύζονται από μια ατελείωτη ροή πληροφοριών μέσω μηνυμάτων και ειδοποιήσεων από πολλαπλές πηγές. Αυτό δημιουργεί έντονο άγχος και δυσκολία στην συγκέντρωση.

• Τεχνο-εισβολή: Η συνεχής σύνδεση στα κοινωνικά δίκτυα και στο εργασιακό email θολώνει τα όρια μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής. Οι εργαζόμενοι αισθάνονται υποχρεωμένοι να ανταποκρίνονται άμεσα σε ειδοποιήσεις, ακόμα και μετά τις ώρες εργασίας, γεγονός που αυξάνει το άγχος και την κόπωση.

• Τεχνο-πολυπλοκότητα: Η ταχεία εξέλιξη της τεχνολογίας απαιτεί συνεχείς προσαρμογές και εκμάθηση νέων δεξιοτήτων, προκαλώντας άγχος και αίσθηση ανασφάλειας στους εργαζομένους.

• Τεχνο-αβεβαιότητα: Η αβεβαιότητα σχετικά με την ικανότητα ανταπόκρισης στις συνεχείς τεχνολογικές αλλαγές μειώνει την επαγγελματική αυτοπεποίθηση και αυξάνει τον φόβο για το μέλλον.

• Τεχνο-ανασφάλεια: Ο φόβος απώλειας της δουλειάς ή της θέσης λόγω αντικατάστασης από την τεχνολογία προκαλεί έντονο άγχος και ανησυχία στους εργαζομένους, οι οποίοι αισθάνονται την ανάγκη να αναβαθμίζουν συνεχώς τις τεχνολογικές τους δεξιότητες.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

Τα συμπτώματα του τεχνοστρές περιλαμβάνουν προβλήματα συγκέντρωσης, μειωμένη παραγωγικότητα, κακή στάση του σώματος, μυϊκή ένταση, αϋπνία, κρίσεις πανικού και επαγγελματική εξουθένωση. Αυτά τα συμπτώματα επηρεάζουν αρνητικά την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και μειώνουν την ικανοποίηση από την εργασία.

Ωστόσο, υπάρχει και η θετική πλευρά του τεχνοστρές, η οποία αναφέρεται στη θετική αποτίμηση των στρεσογόνων παραγόντων ως πρόκληση. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση των επιδόσεων, αυξημένη αποδοτικότητα και μάθηση. Κάποιος βαθμός άγχους στην εργασία μπορεί να είναι θετικός, καθώς προάγει τη δημιουργικότητα και την επίτευξη στόχων. Όμως, όταν το άγχος ξεπερνάει τα όρια, καταβάλλει τον εργαζόμενο και επηρεάζει αρνητικά την υγεία και την απόδοσή του.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ

Η διαχείριση του τεχνοστρές απαιτεί συντονισμένη προσπάθεια τόσο από τους εργαζομένους όσο και από τους εργοδότες. Οι εργαζόμενοι πρέπει να αναπτύξουν στρατηγικές διαχείρισης του άγχους, όπως η οριοθέτηση του χρόνου εργασίας και η αποσύνδεση από τις τεχνολογικές συσκευές εκτός ωραρίου. Οι εργοδότες, από την πλευρά τους, οφείλουν να προάγουν ένα υγιές εργασιακό περιβάλλον, παρέχοντας εκπαίδευση και υποστήριξη για την αποτελεσματική χρήση της τεχνολογίας, καθώς και να αναγνωρίζουν και να αντιμετωπίζουν τα σημάδια του τεχνοστρές στους εργαζομένους τους.

Συνοψίζοντας, το τεχνοστρές αποτελεί ένα σύγχρονο πρόβλημα που απαιτεί προσεκτική διαχείριση και συνειδητοποίηση. Με την κατάλληλη υποστήριξη και στρατηγικές, μπορούμε να μειώσουμε τις αρνητικές του επιπτώσεις και να προάγουμε ένα υγιές και παραγωγικό εργασιακό περιβάλλον.