Data Centers στο διάστημα: Το μέλλον της αποθήκευσης δεδομένων πέρα από τα όρια της Γης

Αυτό που μέχρι πρόσφατα φάνταζε σενάριο επιστημονικής φαντασίας, πλέον αποκτά πρακτική υπόσταση: η αποθήκευση και επεξεργασία δεδομένων στο... διάστημα. Εταιρείες τεχνολογίας και διαστημικής έρευνας επενδύουν σε λύσεις που θα μεταφέρουν τα κέντρα δεδομένων εκτός πλανήτη, με πρώτο σταθμό τη Σελήνη και τελικό προορισμό την τροχιά.

Η αμερικανική Lonestar Data Holdings ηγείται αυτής της επανάστασης. Πρόσφατα, ανακοίνωσε την επιτυχή δοκιμή ενός μικροσκοπικού data center, μεγέθους βιβλίου, το οποίο μεταφέρθηκε στη Σελήνη μέσω της αποστολής Athena Lunar Lander της εταιρείας Intuitive Machines και εκτοξεύθηκε από πύραυλο της SpaceX. Ο πρόεδρος της Lonestar, Στίβεν Άιζελ, δηλώνει πως η τοποθέτηση τέτοιων υποδομών στο διάστημα εξασφαλίζει πρωτοφανή ασφάλεια για τα δεδομένα, καθώς δεν εξαρτώνται πλέον από ευάλωτα επίγεια δίκτυα.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ, ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ

Τα data centers, που μέχρι σήμερα στεγάζονται σε τεράστιες εγκαταστάσεις στη Γη, καταναλώνουν τεράστια ποσά ενέργειας και νερού για την ψύξη των εξυπηρετητών. Με την αύξηση της χρήσης τεχνητής νοημοσύνης και την εκρηκτική ζήτηση για αποθήκευση, αναμένεται ότι οι ανάγκες για νέες εγκαταστάσεις θα αυξηθούν έως και 22% ετησίως μέχρι το 2030, σύμφωνα με έκθεση της McKinsey.

Ωστόσο, η εύρεση κατάλληλων χώρων γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη, ενώ οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις τέτοιων υποδομών προκαλούν αντιδράσεις από τοπικές κοινότητες. Το διάστημα, αντίθετα, προσφέρει απεριόριστη ηλιακή ενέργεια, κανέναν γείτονα να διαμαρτύρεται και –θεωρητικά– μηδενικές εκπομπές ρύπων.

Σε αυτή την προοπτική επενδύει και η κοινοπραξία Thales Alenia Space με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Ascend, το οποίο οραματίζεται έναν στόλο 13 δορυφόρων, οι οποίοι θα συναρμολογούνται σε τροχιά και θα προσφέρουν συνολική υπολογιστική ισχύ 10MW – επαρκή για ένα μεσαίου μεγέθους επίγειο data center. Ωστόσο, για τη μαζική αξιοποίηση τέτοιων συστημάτων, θα χρειαστεί εκτόξευση έως και 200 μονάδων και η ανάπτυξη «καθαρών» πυραύλων με 10 φορές λιγότερες εκπομπές.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ESG

Προκλήσεις εξακολουθούν να υπάρχουν. Ο δρ Ντομένικο Βισινάντσα, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Anglia Ruskin, επισημαίνει ότι το κόστος, η συντήρηση και οι τεχνικές δυσκολίες είναι σημαντικά εμπόδια. Η ψύξη των συστημάτων, για παράδειγμα, δεν λειτουργεί το ίδιο χωρίς βαρύτητα, ενώ οι διαστημικές συνθήκες (ηλιακές καταιγίδες, ακτινοβολία, διαστημικά σκουπίδια) μπορούν να καταστρέψουν ευαίσθητο εξοπλισμό.

Ακόμη και έτσι, το ενδιαφέρον αυξάνεται. Η Starcloud, εταιρεία με έδρα την Ουάσιγκτον, σχεδιάζει την αποστολή του πρώτου της δορυφορικού data center τον επόμενο μήνα, με σκοπό την έναρξη εμπορικών υπηρεσιών το 2026. Η Lonestar, από την πλευρά της, στοχεύει να τοποθετήσει ένα νέο data center σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη έως το 2027.

Ο Κρις Στοτ, διευθύνων σύμβουλος της Lonestar, τονίζει ότι τα διαστημικά κέντρα προσφέρουν επιπλέον πλεονέκτημα στη συμμόρφωση με τους κανονισμούς προστασίας δεδομένων, καθώς τα δεδομένα μπορούν να αποθηκεύονται και να μεταδίδονται χωρίς να περνούν από δίκτυα άλλων χωρών – σημαντικό για κυβερνήσεις και οργανισμούς με αυστηρές απαιτήσεις ασφαλείας.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

Ήδη η εταιρεία έχει εξασφαλίσει συνεργασίες με δημόσιους φορείς όπως η Πολιτεία της Φλόριντα και η κυβέρνηση του Isle of Man.

Το μέλλον των data centers δεν περιορίζεται πλέον στα όρια της Γης. Και αν οι τεχνικές προκλήσεις ξεπεραστούν, ίσως σε λίγα χρόνια τα δεδομένα μας να ταξιδεύουν ανάμεσα στα άστρα – όχι σαν όνειρο επιστημονικής φαντασίας, αλλά ως πραγματικότητα αιχμής της ψηφιακής εποχής.