Η Νομική Ψηφιακή Μετάβαση της ΕΕ: Μια Επαναστατική Πορεία προς το Νομικό και Δικαστικό Εκσυγχρονισμό

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) βρίσκεται σε μια διαρκή διαδικασία ψηφιακής μετάβασης, υπογραμμίζοντας τη σημασία της στο νομοθετικό και δικαστικό τομέα. Με κεντρικό άξονα την πολιτική πρόγραμμα "Ψηφιακή Δεκαετία της Ευρώπης", η Επιτροπή έθεσε συγκεκριμένους στόχους για το 2030, που αφορούν την ανάπτυξη δεξιοτήτων, την ασφάλεια και βιωσιμότητα ψηφιακών υποδομών, την ψηφιακή μεταμόρφωση επιχειρήσεων και την ψηφιοποίηση δημόσιων υπηρεσιών. Μεταξύ των σημαντικότερων πρωτοβουλιών συγκαταλέγονται οι κανονισμοί για τις Ψηφιακές Αγορές (DMA), η Διακυβέρνηση Δεδομένων (DGA), η Νομοθετική Πράξη για τα Δεδομένα, ο Κανονισμός για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (DSA) και η Νομοθετική Πράξη για την Τεχνητή Νοημοσύνη.

Ο Κανονισμός 2023/2844 προωθεί την ψηφιακοποίηση της δικαστικής συνεργασίας και της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακά πολιτικά, εμπορικά και ποινικά ζητήματα. Αυτός ο κανονισμός αναμένεται να τεθεί σε ισχύ την 1η Μαΐου 2025, ενισχύοντας τη δικαστική συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών και προάγοντας την ψηφιοποίηση των εθνικών δικαστικών συστημάτων.

Η ψηφιακή δικαιοσύνη αποσκοπεί στη διευκόλυνση της επικοινωνίας μέσω ηλεκτρονικών μέσων σε διασυνοριακές δικαστικές διαδικασίες, προωθώντας τη χρήση βιντεοδιασκέψεων και άλλων τεχνολογιών επικοινωνίας. Ο κανονισμός ενισχύει επίσης την ασφάλεια και την εγκυρότητα των ηλεκτρονικών εγγράφων και υπογραφών, ενώ προβλέπει τη δημιουργία ενός αποκεντρωμένου συστήματος ΤΠ και ενός ευρωπαϊκού ηλεκτρονικού σημείου πρόσβασης.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Τα κράτη-μέλη θα πρέπει να εφαρμόσουν συγκεκριμένα μέτρα για την υποστήριξη της ψηφιοποίησης, προσφέροντας κατάλληλη εκπαίδευση στους επαγγελματίες του δικαίου και διασφαλίζοντας την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για όλους, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία.

Η πανδημία COVID-19 υπογράμμισε την ανάγκη για μια πιο ευέλικτη και αποτελεσματική δικαστική διαδικασία, αναδεικνύοντας τις προκλήσεις που προκύπτουν από την έλλειψη σύγχρονων ψηφιακών λύσεων. Η ψηφιακή μετάβαση προσφέρει μια ευκαιρία για τη βελτίωση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη και την ενίσχυση της διαλειτουργικότητας στο ευρωπαϊκό νομικό τοπίο.

Στην Κύπρο, η εφαρμογή της ψηφιακής δικαιοσύνης εντοπίζει τόσο ευκαιρίες όσο και προκλήσεις. Η πρόσφατη απόπειρα για εισαγωγή του συστήματος e-justice και η επιδίωξη για την αξιοποίηση του συστήματος e-CODEX αποτελούν βήματα προς την ψηφιακή μετάβαση, αλλά αναδεικνύουν επίσης την ανάγκη για βελτίωση των υπαρχόντων υποδομών και την ανάπτυξη ενός πιο συνεκτικού και αποτελεσματικού πλαισίου για την ψηφιοποίηση.

Οι προσπάθειες για την ψηφιοποίηση του δικαστικού συστήματος πρέπει να εστιάσουν στην ενίσχυση της διαλειτουργικότητας και στη διασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη για όλους, προωθώντας ένα πιο δίκαιο και αποτελεσματικό νομικό περιβάλλον στην Ευρώπη.