Ο αριθμός των πλοίων που υψώνουν την Κυπριακή σημαία και ο αριθμός των εταιρειών διαχείρισης πλοίων και άλλων εταιρειών με δραστηριότητες συναφείς με τη ναυτιλία που εδρεύουν στην Κύπρο, κατατάσσουν τη χώρα μας ανάμεσα στις παγκόσμιες δυνάμεις της εμπορικής ναυτιλίας. Η εμπορική ναυτιλία χρειάζεται ικανά και καταρτισμένα στελέχη που θα διαχειρίζονται και θα λειτουργούν τα πλοία της με ασφάλεια και επιτυχία. Γι’ αυτό, εάν έχετε ενδιαφέρον και πιστεύετε ότι διαθέτετε τις κατάλληλες ικανότητες, τα ναυτικά επαγγέλματα σας προσφέρουν μια επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία.
1. Πώς μπορώ να γίνω Αξιωματικός του Εμπορικού
Ναυτικού
Σπουδές στην Ελλάδα
(Ι) Οι Κύπριοι νέοι που επιθυμούν να ακολουθήσουν καριέρα ως αξιωματικοί εμπορικού ναυτικού έχουν πρόσβαση στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού της Ελλάδας.
Η Ελληνική Κυβέρνηση σε συνεργασία με το Υφυπουργείο Ναυτιλίας, παραχωρεί κάθε χρόνο σαράντα (40) θέσεις για φοίτηση Κυπρίων στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού.
Στην Ελλάδα λειτουργούν έντεκα Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού, στις πιο κάτω περιοχές.
Η εκπαίδευση στις Α.Ε.Ν. παρέχεται δωρεάν. Παρέχεται επίσης δωρεάν διαμονή σε όλες εκτός εκείνης του Ασπροπύργου και της Καλύμνου.
Σχολές
•Ασπρόπυργος: Πλοίαρχοι & Μηχανικοί
•Νέα Μηχανιώνα: Πλοίαρχοι & Μηχανικοί
•Χανιά: Πλοίαρχοι & Μηχανικοί
•Σύρος: Πλοίαρχοι
•Κεφαλονιά: Πλοίαρχοι
•Κύμη: Πλοίαρχοι
•Οινούσσες: Πλοίαρχοι
•Πρέβεζα: Πλοίαρχοι
•Χίος: Μηχανικοί
•Ύδρα: Πλοίαρχοι & Μηχανικοί
•Κάλυμνος: Πλοίαρχοι & Μηχανικοί
Σπουδές στην Κύπρο (ΙΙ)
Από το 2016 οι Κύπριοι νέοι μπορούν να σπουδάσουν σε μία από τις Ακαδημίες που έχουν αναγνωριστεί από την Κυπριακή Δημοκρατία και λειτουργούν στην Κύπρο:
- Την Ναυτική Ακαδημία Κύπρου (Cyprus Maritime Academy) για τους κλάδους πλοιάρχων, μηχανικών και ηλεκτρολόγων, που λειτουργεί στην Λευκωσία.
- Τη Mediterranean Maritime Academy για τους κλάδους πλοίαρχων και μηχανικών, που λειτουργεί στην Λεμεσό.
- Τη Cyprus Maritime Technology Academy για τον κλάδο των μηχανικών. Το πρόγραμμα λειτουργεί στη Λεμεσό και προσφέρεται μόνο σε απόφοιτους πανεπιστημίου στην ειδικότητα της μηχανολογίας ή άλλη συναφή ειδικότητα.
Οι απόφοιτοι των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού της Ελλάδας και των τριών ιδιωτικών ακαδημιών που αναγνωρίζονται από την Κυπριακή Δημοκρατία και λειτουργούν στην Κύπρο, αποκτούν πιστοποιητικό ναυτικής ικανότητας ανθυποπλοιάρχου ή τρίτου μηχανικού ή ηλεκτροτεχνικού αξιωματικού, ανάλογα με τον κλάδο σπουδών που θα ακολουθήσουν.
2. Η εκπαίδευση στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού
Ελλάδα
Οι σπουδές στις Α.Ε.Ν. διαρκούν τέσσερα χρόνια, περιλαμβάνουν έξι εξάμηνα θεωρητικής κατάρτισης και δώδεκα μήνες πρακτικής εκπαίδευσης σε πλοίο. Η πρακτική εκπαίδευση χωρίζεται σε δύο ταξίδια διάρκειας έξι μηνών και πρέπει να γίνει μεταξύ του πρώτου και δεύτερου εξαμήνου (Φεβρουάριος-Σεπτέμβριος) και μεταξύ του τρίτου και τέταρτου εξαμήνου (ΙούνιοςΦεβρουάριος). Οι σπουδές στις Α.Ε.Ν. περιλαμβάνουν παρακολούθηση θεωρητικών μαθημάτων σε σύγχρονες εγκαταστάσεις, πρακτική άσκηση σε αντίστοιχα εργαστήρια, καθώς και εκπαίδευση με τη βοήθεια προσομοιωτών (Simulators).
Κατά τη διάρκεια της φοίτησης στις Α.Ε.Ν.:
- οι Πλοίαρχοι αποκτούν βασικές γνώσεις υποδομής σε: Μαθηματικά, Φυσική, Μετεωρολογία, Πληροφορική. Καθώς και σε μαθήματα ειδικότητας όπως: Ναυσιπλοΐα, Ευστάθεια Πλοίου, Φορτώσεις, Διεθνείς Συμβάσεις, Επικοινωνίες, Οικονομική Διαχείριση Πλοίου, Ναυτικό Δίκαιο κ.λ.π.
- οι Μηχανικοί αποκτούν βασικές γνώσεις υποδομής σε: Μαθηματικά, Φυσική, Χημεία, Πληροφορική. Καθώς και σε μαθήματα ειδικότητας όπως: Θερμοδυναμική, Αντοχή Υλικών, Μηχανές Εσωτερικής Καύσης, Ναυτικές Μηχανές και Βοηθητικά Μηχανήματα Πλοίου, Ηλεκτρικές Μηχανές, Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου κ.λ.π. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην εκμάθηση των Αγγλικών, καθώς η γνώση τους κρίνεται απαραίτητη για μια αξιόλογη σταδιοδρομία στο χώρο της εμπορικής ναυτιλίας.
Προϋποθέσεις Εισαγωγής
Ελλάδα
Οι υποψήφιοι/ες για τις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού της Ελλάδας, ανάμεσα σε άλλα, πρέπει να πληρούν τις πιο κάτω προϋποθέσεις:
• Να είναι κάτοχοι Απολυτηρίου Ενιαίου Λυκείου ή ισότιμου τίτλου σχολείου Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης
• Να είναι Κύπριοι πολίτες (τουλάχιστον ο ένας γονιός να είναι Κύπριος στην καταγωγή)
• Να μην συμπληρώνει το 28ο έτος ηλικίας εντός του έτους εισαγωγής στην Α.Ε.Ν.
• Να έχει επιτύχει σε εξετάσεις κατάταξης οι οποίες περιλαμβάνουν τα πιο κάτω μαθήματα κοινού κορμού: - Νέα Ελληνικά, Μαθηματικά και Αγγλικά. Το Υφυπουργείο Ναυτιλίας ανακοινώνει κάθε χρόνο με σχετική δημοσίευση στον εγχώριο τύπο και στην ιστοσελίδα του, πληροφορίες σχετικά με την περίοδο υποβολής αιτήσεων, τις προϋποθέσεις συμμετοχής, τα δικαιολογητικά και την ημερομηνία των εξετάσεων.
Κύπρος
Το πρόγραμμα σπουδών δεν διαφέρει σημαντικά από τις σχολές της Ελλάδας, για να έχετε όμως ολοκληρωμένη πληροφόρηση σχετικά με το πρόγραμμα σπουδών και τα κριτήρια εισαγωγής θα πρέπει να ανατρέξετε στις ιστοσελίδες των ακαδημιών ή και απευθυνθείτε σε αρμόδιους λειτουργούς των ακαδημιών.
3. Επαγγελματική Σταδιοδρομία - Προοπτικές
(i) Σταδιοδρομία στη θάλασσα ως αξιωματικός εμπορικού ναυτικού:
Οι απόφοιτοι των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού της Ελλάδας και των τριών αναγνωρισμένων ακαδημιών που λειτουργούν στην Κύπρο αποκτούν πιστοποιητικό ναυτικής ικανότητας ανθυποπλοιάρχου ή τρίτου μηχανικού Εμπορικού Ναυτικού. Στη συνέχεια μπορούν να εξελιχθούν σε Υποπλοιάρχους ή Δεύτερους Μηχανικούς και, σε Πλοίαρχους ή Πρώτους Μηχανικούς, αφού συμπληρώσουν τη καθορισμένη θαλάσσια υπηρεσία και παρακολουθήσουν με επιτυχία εξιδεικευμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
(ii) Σταδιοδρομία στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα στη ξηρά:
Η σταδιοδρομία στη Ναυτιλία δεν περιορίζεται μόνο στα πλοία. Γύρω από αυτά δραστηριοποιούνται και πολλοί άλλοι κλάδοι οικονομικής δραστηριότητας, όπως ναυτιλιακές επιχειρήσεις, πλοιοδιαχείριση, ναυπηγήσεις, επισκευές, εφοδιασμοί, πρακτορεύσεις, νηογνώμονες, και ασφαλίσεις πλοίων. Εργοδότηση σε ναυτικούς προσφέρεται επίσης σε οργανισμούς του δημοσίου (π.χ. Υφυπουργείο Ναυτιλίας, Λιμενική Αστυνομία, Αρχή Λιμένων Κύπρου). Αυτοί προσφέρουν εναλλακτικές δυνατότητες απασχόλησης και ουσιαστικές προοπτικές ανέλιξης, ανάλογα με τη θέληση και τη φιλοδοξία του καθενός. Με τις γνώσεις και την εμπειρία που αποκτούν οι αξιωματικοί εμπορικού ναυτικού στη θάλασσα έχουν όλες τις ουσιαστικές προϋποθέσεις που τους επιτρέπουν να σταδιοδρομήσουν αργότερα και στην ξηρά. Πολλά ανώτερα και ανώτατα στελέχη, που απασχολούνται σήμερα στους πιο πάνω κλάδους, έχουν κάνει πρώτα καριέρα στη θάλασσα ως Αξιωματικοί Εμπορικού Ναυτικού. Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός, ότι λόγω της μεγάλης ζήτησης που υπάρχει για Αξιωματικούς Εμπορικής Ναυτιλίας σε παγκόσμιο επίπεδο, το ποσοστό ανεργίας για τους απόφοιτους των σχολών είναι μηδενικό.
4. Απολαβές - Φορολογικές Ελαφρύνσεις
Από τη στιγμή που ένας απόφοιτος Μέσης Εκπαίδευσης επιλέξει τη σταδιοδρομία στην εμπορική ναυτιλία, έχει προοπτικές για άμεση επαγγελματική αποκατάσταση και στη συνέχεια για επαγγελματική ανέλιξη με σημαντικές οικονομικές απολαβές, σε ηλικία που οι περισσότεροι νέοι, οι οποίοι ακολουθούν άλλες επαγγελματικές κατευθύνσεις, δεν έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους. Το επάγγελμα του Αξιωματικού του Εμπορικού Ναυτικού είναι από τα καλύτερα αμειβόμενα παγκοσμίως με μισθούς που ξεκινούν από € 3.000 μέχρι και €15.000 το μήνα, ανάλογα με τη θέση και τον τύπο του πλοίου. Άλλο ένα εισοδηματικό πλεονέκτημα των ναυτικών είναι ο μηδενικός φορολογικός συντελεστής για τα εισοδήματα που προέρχονται από την εργασία τους στο πλοίο. Δηλαδή τα εισοδήματα των πλοιάρχων, αξιωματικών και των μελών του πληρώματος κυπριακού πλοίου είναι αφορολόγητα.
5. Χορηγίες – Yποτροφίες
Οι δόκιμοι αξιωματικοί κάτω από προϋποθέσεις δικαιούνται χορηγία μέχρι €7.200 για την δωδεκάμηνη υποχρεωτική πρακτική εκπαίδευση πάνω σε πλοίο. Επίσης από το 2017 παραχωρούνται κάθε χρόνο, υποτροφίες συνολικού ποσού €45.000 σε σπουδαστές ακαδημιών που είναι αναγνωρισμένες από την Κυπριακή Δημοκρατία και λειτουργούν στην Κύπρο