Νικητές και ηττημένοι στην υπόθεση Αστρασόλ

Αρχές του χρόνου πληροφορηθήκαμε από τα ΜΜΕ την πρωτόγνωρη για τα κυπριακά δεδομένα απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας με την οποίαν θεώρησε ότι η Εταιρεία Αστρασόλ Λτδ στα Λατσιά και η Διεύθυνση  του ήταν υπεύθυνοι για τη δημιουργία ενός συμπλέγματος καρκίνου γύρω από το εργοστάσιο της με την χρήση του τοξικού υλικού διχλωρομεθανίου R40 , μιας δυνητικά καρκινογόνου ουσίας. Όπως λέχθηκε ήταν μια ιστορία διάρκειας τριάντα τριών χρόνων (1976 – 2009) η οποία άφησε πίσω της αβάσταχτο πόνο, αρρώστια, ταλαιπωρία και πολλούς θανάτους αθώων ανθρώπων. Μέσα από μια σύντομη αναδρομή στα γεγονότα έχουμε εντοπίσει τους νικητές αλλά και τους ηττημένους αυτής της πονεμένης ιστορίας.

Οι μεγάλοι Νικητές αναμφίβολα είναι οι κάτοικοι των Λατσιών και ιδιαίτερα οι περίοικοι του εργοστασίου Αστρασόλ, οι οποίοι με τους πολυετείς αγώνες τους, τις διαμαρτυρίες, τα αιτήματα και τα υπομνήματα τους προς τις Αρχές για να πείσουν ότι οι εκπομπές καρκινογόνου αερίου από τα φουγάρα του εργοστασίου είχαν δυσμενέστατες επιπτώσεις στη υγεία τους και ότι θα έπρεπε άμεσα να τερματισθεί. Δυστυχώς δεν υπήρξε θετική ανταπόκριση από τις εκάστοτε Αρχές και η ηθική δικαίωση ήλθε πολλά χρόνια αργότερα με την πρόσφατη απόφαση του Δικαστηρίου, ενώ στο μεταξύ το εργοστάσιο έκλεισε το 2009 για άλλους λόγους. Σ’ αυτούς τους μεγάλους Νικητές υποκλινόμαστε για την καρτερία και το πείσμα τους στη διεκδίκηση του δίκαιου αγώνα τους.

Στους Νικητές περιλαμβάνονται ασφαλώς και οι δύο εμπειρογνώμονες  , Δρ. Κωνσταντίνος Μακρής και Δρ. Μιχάλης Βονιάτης οι οποίοι με την Έρευνα – Μελέτη τους στο ΤΕΠΑΚ με θέμα την περιβαλλοντική υγεία στον γενικό πληθυσμό, είχαν επιτύχει τη διασύνδεση των εκθέσεων του διχλωρομεθανίου R40, δηλαδή του διαλυτικού υλικού που χρησιμοποιούσε το εργοστάσιο της Αστρασόλ και που εξέπεμπε από το φουγάρο, με την αύξηση των περιστατικών καρκίνου στη γύρω γεωγραφική περιοχή. Περίοπτη θέση στους Νικητές έχει ασφαλώς και ο Έντιμος Δικαστής κ. Αλέξανδρος Παναγιώτου ο οποίος εξέδωσε την ιστορική ετυμηγορία του για την προάσπιση και ανάδειξη της σπουδαιότητας και αξίας της ανθρώπινης υγείας μέσα σε ένα ασφαλές και υγιεινό περιβάλλον.

 Μέσα από την ίδια ετυμηγορία του Δικαστηρίου αναδεικνύεται εκτός της Εταιρείας Αστρασόλ Λτδ και των Ιδιοκτητών της, ο μεγάλος Ηττημένος στην υπόθεση, δηλαδή το ίδιο το Κράτος. Ένα τεράστιο μερίδιο ευθύνης αποδίδεται στις Αρχές, σε Τεχνοκράτες Υπουργείων, Κυβερνητικά Τμήματα και Υπηρεσίες (Τμήμα Πολεοδομίας, Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας) για παραλήψεις, ανεπάρκεια, ανοχή, ελλιπή έλεγχο, αναλγησία στην εφαρμογή Νομοθεσιών και Κανονισμών σε θέματα που σχετίζονται με υπερβάσεις του ορίου εκπομπής διχλωρομεθανίου από το φουγάρο του εργοστασίου, την μη ανάκληση των σχετικών Αδειών και Πιστοποιητικών, την μη έκδοση Πολεοδομικής Άδειας για μαζική παραγωγή σόλων με τη χρήση τοξικού υλικού δυνητικά καρκινογόνου που ενείχε κινδύνους για την υγεία των υπαλλήλων της Εταιρίας και των κατοίκων της περιοχής κ.ά.  Συμπερασματικά, το Κράτος σ’ αυτή την περίπτωση υπήρξε συνεργός στην παρανομία και στην κυριολεξία «ηττήθηκε κατά κράτος».