Τι προβλέπει ο Νόμος για τις Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις μεγάλων έργων και ποια η σημασία του

Ο περί της Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από Ορισμένα Έργα Νόμος του 2018 [Ν. 127(Ι)/2018] τέθηκε σε ισχύ στις 31 Ιουλίου 2018 και εναρμονίζει την οδηγία 2014/52/ΕΕ. Ο Νόμος διασφαλίζει ότι δημόσια ή ιδιωτικά έργα τα οποία ενδέχεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον λόγω, μεταξύ άλλων, της φύσεως, του μεγέθους ή της θέσεώς τους, υπόκεινται σε υποχρέωση εκτίμησης των επιπτώσεων τους, πριν τη χορήγηση άδειας ή έγκρισης ή εξουσιοδότησης.

Με τον Νόμο του 2018 εκσυγχρονίζονται και βελτιώνονται τα ακόλουθα:

- νέα κριτήρια καθορισμού κατά πόσον χρειάζεται εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, εξασφαλίζοντας ότι μόνο τα έργα με σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις θα υπόκεινται σε Μελέτη, ενώ τα έργα μικρότερης κλίμακας με διαχειριστικά μη σημαντικές επιπτώσεις, τοπικής σημασίας θα εγκρίνονται ταχύτερα,

- ενίσχυση των προνοιών για να εξασφαλιστεί καλύτερη λήψη αποφάσεων και να αποφεύγεται η πρόκληση ζημιών στο περιβάλλον, με την εισαγωγή ειδικών στη διαδικασία αξιολόγησης έργων,

- εξορθολογισμό των διαφόρων σταδίων της διαδικασίας εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων για να ενισχυθεί η νομική εγκυρότητα και να επιταχυνθεί η διαδικασία χωρίς να υποθηκεύεται η ποιότητα της αξιολόγησης, ο οποίος θα επιτευχθεί με την εισαγωγή χρονοδιαγραμμάτων, διαφοροποίηση της σύστασης της Επιτροπής Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον, εφαρμογή κοινών διαδικασίες για έργα που δύναται να επηρεάσουν περιοχές του δικτύου Φύση 2000, συντονισμό διαδικασιών με άλλες νομοθεσίες, εισαγωγή δημόσιας ακρόασης, καθορισμό αδικημάτων και ποινών και επιβολή τελών,

- αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος από την κατασκευή και λειτουργία έργων με την εισαγωγή προνοιών για την παρακολούθηση των όρων Γνωμοδοτήσεων των σημαντικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων τους,

- ενσωμάτωση προνοιών για τη δημιουργία Μητρώου Μελετητών για εκπόνηση Μελετών,

- προσθήκη και τροποποίηση κατηγοριών έργων στο Πρώτο και Δεύτερο Παράρτημα.

 Σεμινάριο YNB Consulting 23/06/2023: Η Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων ως αναπόσπαστο μέρος του σχεδιασμού ενός έργου

Πρόνοιες και εφαρμογή του Νόμου

Ο Νόμος εφαρμόζεται για δημόσιο ή ιδιωτικό έργο που εμπίπτει σε κατηγορία έργων του Πρώτου ή του Δεύτερου Παραρτήματος. Τα έργα χωρίζονται σε υποκείμενα σε πολεοδομική άδεια, σε μη υποκείμενα σε πολεοδομική άδεια και σε δημόσια.

Το Πρώτο Παράρτημα του Νόμου αναφέρεται στα έργα τα οποία ενδέχεται να επιφέρουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και για τα οποία απαιτείται η ετοιμασία Μελέτης Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον (ΜΕΕΠ). Παραδείγματα τέτοιων έργων είναι αυτοκινητόδρομοι, λιμάνια, αεροδρόμια, φράγματα, αποχετευτικά συστήματα, μαρίνες, γήπεδα γκολφ, χερσαίοι και υποθαλάσσιοι αγωγοί, έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, ψηλά κτίρια, κ.α.

Το Δεύτερο Παράρτημα του Νόμου περιλαμβάνει κατάλογο έργων, για τα οποία απαιτείται η υποβολή πληροφοριών, ώστε να αποφασιστεί αν απαιτείται η ετοιμασία ΜΕΕΠ. Παραδείγματα τέτοιων έργων είναι εξορυκτικές βιομηχανίες, ενεργειακές βιομηχανίες, βιομηχανίες τροφίμων, έργα υποδομής, παράκτια έργα, έργα τουρισμού και αναψυχής, θαλάσσια και χερσαία θεματικά πάρκα, υποθαλάσσια καλώδια, κ.α.

Η σημασία των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων

Προστασία του Περιβάλλοντος: Ο κύριος σκοπός των ΜΠΕ είναι η προστασία του περιβάλλοντος από τις αρνητικές επιπτώσεις των έργων. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της ανάλυσης των πιθανών επιπτώσεων και της πρότασης μέτρων για την αποφυγή ή τη μετρίαση αυτών των επιπτώσεων.

Διασφάλιση της Βιωσιμότητας: Οι ΜΠΕ βοηθούν στη διασφάλιση ότι τα έργα θα είναι βιώσιμα με βάση τις περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις τους.

Ενημέρωση της Κοινωνίας και των Εμπλεκομένων Φορέων: Οι ΜΠΕ είναι επίσης σημαντικές για την ενημέρωση του κοινού και των άλλων εμπλεκομένων φορέων για τις πιθανές επιπτώσεις των έργων. Αυτό επιτρέπει τη συμμετοχή τους στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Συμμόρφωση με τους Νόμους και τους Κανονισμούς: Οι ΜΠΕ είναι ένας τρόπος για τις εταιρείες να διασφαλίσουν ότι συμμορφώνονται με τους περιβαλλοντικούς νόμους και κανονισμούς που ισχύουν.

Συνολικά, οι ΜΠΕ είναι ένα ζωτικό εργαλείο για την προστασία του περιβάλλοντος και τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των έργων. Η πραγματοποίηση αυτών των μελετών και η λήψη μέτρων βάσει των αποτελεσμάτων τους είναι ουσιώδες για τη διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ της ανάπτυξης και της προστασίας του περιβάλλοντος.