Ευρωπαϊκή Πορεία προς την Ενεργειακή Αναβάθμιση των Κτιρίων: Νέες Κατευθύνσεις και Στόχοι

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) εντείνει τις προσπάθειές της για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, εστιάζοντας στην ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων. Ο κτιριακός τομέας ευθύνεται για περίπου το 36% των συνολικών εκπομπών, κυρίως λόγω της χρήσης ορυκτών καυσίμων για θέρμανση και άλλες ανάγκες. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ προωθεί νέες οδηγίες και κανονισμούς για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων.

Σύμφωνα με τις προτεινόμενες αλλαγές, κάθε κράτος-μέλος θα έχει την ευχέρεια να καθορίσει τα δικά του χρονοδιαγράμματα για τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίων, με την προϋπόθεση ότι αυτά θα ευθυγραμμίζονται με τους ευρωπαϊκούς στόχους για το 2030, το 2040 και το 2050. Επιπλέον, θα πρέπει να οριστεί ο αριθμός των κτιρίων και η επιφάνεια που θα ανακαινίζονται ετησίως, ώστε να επιτευχθούν οι καθορισμένοι στόχοι.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ESG

Μια σημαντική διαφοροποίηση από προηγούμενες προτάσεις είναι η απομάκρυνση από τα αυστηρά χρονοδιαγράμματα που απαιτούσαν την αναβάθμιση όλων των κτιρίων των χαμηλότερων ενεργειακών κατηγοριών (Στ' και Ζ') κατά τουλάχιστον δύο κατηγορίες έως το 2030. Αντί αυτού, τα κράτη-μέλη μπορούν να επιλέξουν ποια κτίρια θα αναβαθμιστούν και με ποια μέσα, δίνοντας έμφαση στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 16% έως το 2030 (με έτος βάσης το 2020) και κατά 20-22% έως το 2035.

Παρά την ευελιξία αυτή, η οδηγία υπογραμμίζει ότι τουλάχιστον το 55% της μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας θα πρέπει να προέρχεται από την αναβάθμιση των πιο ενεργοβόρων κατοικιών. Επιπλέον, κάθε χώρα θα πρέπει να διασφαλίσει ότι τουλάχιστον το 16% των ενεργοβόρων κτιρίων θα έχει αναβαθμιστεί έως το 2030 και το 26% έως το 2033.

Στην Ελλάδα, όπου το 89% του κτιριακού αποθέματος έχει κατασκευαστεί πριν από το 2000, η πρόκληση είναι ιδιαίτερα μεγάλη. Το μέσο κόστος αναβάθμισης ενός διαμερίσματος 80 τ.μ. που ανήκει στην χαμηλότερη ενεργειακή κατηγορία εκτιμάται σε περίπου 25.000 ευρώ, δηλαδή πάνω από 310 ευρώ/τ.μ., λαμβάνοντας υπόψη τις αυξήσεις στα υλικά κατασκευής και τις αμοιβές των τεχνιτών.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ESG

Για την υποστήριξη αυτών των προσπαθειών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι απαιτούνται επενδύσεις άνω των 300 δισ. ευρώ ετησίως για την επίτευξη των στόχων ενεργειακής απόδοσης έως το 2030, με το ετήσιο επενδυτικό κενό να ανέρχεται σε τουλάχιστον 165 δισ. ευρώ. Αν και η δημόσια χρηματοδότηση έχει αυξηθεί, το μεγαλύτερο μέρος των επενδύσεων θα πρέπει να προέλθει από ιδιωτικά κεφάλαια, καθιστώντας απαραίτητη την αποτελεσματική χρήση της δημόσιας χρηματοδοτικής στήριξης.

Επιπλέον, η ΕΕ προωθεί την εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων σε νέα κτίρια. Συγκεκριμένα, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2026, όλα τα νέα δημόσια και μη οικιστικά κτίρια άνω των 250 τ.μ. θα πρέπει να διαθέτουν κατάλληλες εγκαταστάσεις ηλιακής ενέργειας, ενώ έως το τέλος του 2029, η απαίτηση αυτή θα επεκταθεί σε όλα τα νέα κτίρια κατοικιών και τους νέους στεγασμένους χώρους στάθμευσης που γειτνιάζουν με κτίρια.

Η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων αποτελεί κρίσιμο βήμα για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων της ΕΕ και τη μείωση του ενεργειακού κόστους για τους πολίτες. Η επιτυχία αυτών των πρωτοβουλιών θα εξαρτηθεί από τη συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών, των ιδιωτικών φορέων και των πολιτών, καθώς και από την αποτελεσματική αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων και την εφαρμογή καινοτόμων λύσεων στον τομέα της ενέργειας.