Το τεράστιο τσουνάμι που ταρακούνησε ολόκληρο τον πλανήτη και δεν είδε κανείς

Τον Σεπτέμβριο του 2023, επιστήμονες που παρακολουθούν σεισμικές δραστηριότητες εντόπισαν ένα ασυνήθιστο σήμα σε σταθμούς παρακολούθησης, από τον Αρκτικό μέχρι την Ανταρκτική. Το σήμα αυτό δεν έμοιαζε με τίποτα που είχε καταγραφεί στο παρελθόν. Αντί για τον συνηθισμένο θόρυβο σεισμικών δονήσεων, αυτό το σήμα ήταν ένας μονότονος βόμβος με μία μόνο συχνότητα, που διήρκεσε εννέα ημέρες.

Το σήμα αρχικά ταξινομήθηκε ως "USO" – μη αναγνωρισμένο σεισμικό αντικείμενο – αλλά τελικά εντοπίστηκε η πηγή του: μια τεράστια κατολίσθηση σε μια απομακρυσμένη περιοχή της Γροιλανδίας, στον φιορδ Dickson. Ένας τεράστιος όγκος πάγου και βράχων, αρκετός για να γεμίσει 10.000 ολυμπιακές πισίνες, κατέρρευσε στον φιορδ, προκαλώντας ένα τσουνάμι ύψους 200 μέτρων, σχεδόν διπλάσιο από το ύψος του Πύργου του Μπιγκ Μπεν στο Λονδίνο.

Το τσουνάμι αυτό ήταν μία από τις μεγαλύτερες κυματικές καταστροφές που έχουν καταγραφεί στη σύγχρονη εποχή, ξεπερνώντας σε ύψος ακόμα και τα τσουνάμι που προκλήθηκαν από μεγάλους υποθαλάσσιους σεισμούς στην Ινδονησία το 2004 και την Ιαπωνία το 2011.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ESG

Πώς εντοπίστηκε το τσουνάμι

Η ανακάλυψη αυτή έγινε πραγματικότητα χάρη στη συνεργασία 66 επιστημόνων από 40 ερευνητικά κέντρα σε 15 χώρες. Χρησιμοποιώντας σεισμικά δεδομένα, δορυφορικές εικόνες και προσομοιώσεις, οι επιστήμονες μπόρεσαν να ανασυνθέσουν το φαινόμενο. Αποδείχθηκε πως το τσουνάμι προκλήθηκε από μια μαζική κατολίσθηση που κατέρρευσε σε έναν στενό και απόκρημνο φιορδ, πυροδοτώντας ένα φαινόμενο γνωστό ως seiche – ένα κύμα που ταλαντεύεται μπρος-πίσω για αρκετές ημέρες.

Αυτή η αλληλουχία γεγονότων είχε τις ρίζες της σε δεκαετίες κλιματικών αλλαγών που προκάλεσαν την τήξη των παγετώνων στη Γροιλανδία. Ο πάγος που στήριζε το βουνό είχε λεπτύνει τόσο πολύ, ώστε το βάρος του βουνού δεν μπορούσε πλέον να κρατηθεί.

Το κλιματικό φαινόμενο πίσω από την καταστροφή

Αυτό το σπάνιο γεωλογικό φαινόμενο είναι μια έντονη υπενθύμιση ότι η κλιματική αλλαγή αλλάζει τον πλανήτη μας με τρόπους που μόλις αρχίζουμε να κατανοούμε. Οι επιστήμονες δεν είχαν φανταστεί ότι ένα φαινόμενο seiche θα μπορούσε να διαρκέσει εννέα ημέρες, ούτε ότι η τήξη των παγετώνων θα μπορούσε να προκαλέσει τόσο μεγάλες κατολισθήσεις και τσουνάμι σχεδόν κάθε χρόνο στις πολικές περιοχές.

Η κλιματική αλλαγή μάς αναγκάζει να κοιτάξουμε πέρα από την ατμόσφαιρα και τους ωκεανούς, προς το εσωτερικό της γης. Για πρώτη φορά, η αλλαγή του κλίματος φαίνεται να προκάλεσε ένα σεισμικό γεγονός με παγκόσμιες συνέπειες, με τις δονήσεις να εξαπλώνονται σε όλο τον πλανήτη μέσα σε μια ώρα από το συμβάν. Αυτό ανοίγει μεταφορικά και κυριολεκτικά ρήγματα στην κατανόησή μας για τέτοια φαινόμενα.

Η επόμενη μεγάλη καταστροφή

Αν και τα τσουνάμι από κατολισθήσεις έχουν καταγραφεί στο παρελθόν, αυτό το φαινόμενο στη Γροιλανδία ήταν το πρώτο που παρατηρήθηκε ποτέ στην ανατολική πλευρά του νησιού, μια περιοχή που θεωρούνταν ασφαλής από τέτοιου είδους καταστροφές. Ωστόσο, αυτό δεν θα είναι το τελευταίο φαινόμενο αυτής της φύσης. Καθώς οι μόνιμοι πάγοι στις πολικές περιοχές λιώνουν και οι παγετώνες συνεχίζουν να λεπταίνουν, τέτοιες καταστροφές θα γίνονται όλο και πιο συχνές και έντονες.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ESG

Η νέα πραγματικότητα

Η Γροιλανδία μάς διδάσκει ότι δεν μπορούμε να βασιζόμαστε στις παλιές επιστημονικές μεθόδους για να αντιμετωπίσουμε αυτές τις νέες καταστάσεις. Το γεγονός του 2023 απαιτούσε μια νέα προσέγγιση για την ανάλυση και την κατανόηση τέτοιων φαινομένων. Οι παραδοσιακές μας γνώσεις και οι παλιές μέθοδοι δεν είναι πλέον επαρκείς για να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα ενός ασταθούς κλίματος.

Καθώς συνεχίζουμε να αλλάζουμε το κλίμα του πλανήτη, πρέπει να προετοιμαστούμε για απρόβλεπτα φαινόμενα που θα δοκιμάσουν τις γνώσεις μας και θα απαιτήσουν νέους τρόπους σκέψης. Οι δονήσεις δεν περιορίζονται μόνο στον πλανήτη, αλλά και στη σταθερότητα της γνώσης μας. Το επιστημονικό πεδίο πρέπει να προσαρμοστεί και οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων να ενεργήσουν για να προστατέψουν τον κόσμο από την επερχόμενη απειλή.